Yaşlı yetişkinler için düşme riski, birçok faktöre bağlı olarak artış gösterebilir. Eklem ve kıkırdak sağlığında yaşa bağlı görülen değişimlerin ve sağlık sorunlarını tedavi etmek için kullanılan ilaçların yan etkilerinin düşme riskini arttırdığı gözlemlenmiştir.
Düşme, çoğu zaman geçici basit yaralanmalarla sonuçlanabileceği gibi çok daha ciddi sağlık sorunlarına da yol açabilir. Ama sağlık durumunuz ya da yaşınız ne olursa olsun sürekli bu risk faktörünün yarattığı endişe ile yaşayıp hareketlerinizi kısıtlamak sizi istenmeyen bir kısır döngü içine sokar. Bunun yanı sıra sıklıkla karşılaşılan, düşmeyi yaşlılığın kaçınılmaz bir sonucu olarak görme düşüncesi son derece yanlıştır.
Yani kısacası bu endişeyle yaşamak yerine bazı yaşam tarzı değişiklikleri ve koşulların iyileştirilmesi ile daha konforlu ve güvende hissedebilirsiniz. Düşme riskini azaltmanın yollarını anlattığımız bu yazımızın yaşam kalitenizi arttırmada yardımcı olmasını umuyoruz.
Dengenizi ve Gücünüzü Arttırmak İçin Egzersizler Yapın
Yaşlı yetişkinlerin birçoğu yaşa ve yaşam koşullarının değişmesine bağlı olarak düşme riskiyle karşı karşıyadır. Fakat unutulmaması gereken en önemli husus, düşmenin kader olmadığıdır. Hayatınızda yapabileceğiniz değişiklerle risk faktörlerinin birçoğunu ortadan kaldırabilirsiniz.
Denge ve güç egzersizleri, vücut sağlığını iyileştirir. Kas ve iskelet sistemini güçlendirir. Yaşlılığa bağlı denge ve güç kaybının önüne geçer. Esneklik ve direnç egzersizleri, postür bozukluklarını düzeltir. Fiziksel aktiviteler sayesinde kondisyonunuzu arttırmak, düşme korkunuzu da azaltabilir. Doktorunuzdan ya da fizyoterapistinizden bir egzersiz programı isteyebilir ya da çevrenizdeki spor kuruluşlarından destek alabilirsiniz.
Doktorunuzla Düşme Riski Hakkında Konuşun
Düşme riski, ciddi klinik sonuçlar doğurabilecek bir sorundur. Bununla ilgili aileniz ve doktorunuzla konuşmak, yapabilecekleriniz hakkında bilgi sahibi olmak riski olabildiğince azaltır. Doktorunuz düşme riskini ölçmek için denge testleri yapabilir.
Kullandığınız ilaçlar baş dönmesine neden oluyorsa bunu mutlaka doktorunuza bildirin. Gerekirse ilaç değişikliği yapmalarını isteyin. Çoklu ilaç kullanımı da riski arttıran bireysel faktörlerin arasında yer alır. Böyle bir durum varsa ilaçlarınızı, doktorunuz ve eczacınızla birlikte gözden geçirebilirsiniz.
Eklem ağrılarınız varsa egzersiz dışında yapabileceklerinizi öğrenin. Eklem ve kıkırdak sağlığını tehdit eden birçok sorun, tedavi edilebilir ya da semptomları iyileştirilebilir. Bunun için alabileceğiniz tedaviler hakkında bilgi edinin.
Göz Doktoruna Muayene Olun
Düşme riskinin artması yaralanmanın yanı sıra bağımsızlığı kaybetme riskinin de artması anlamına gelir. Bu durumun yaşanmaması için yapabileceğiniz şeylerden biri de göz muayenesine gitmektir. Basit bir görme problemi bile düşme riskini arttırır.
Her yıl aksatmadan gözlerinizi kontrol ettirin. Göz numaranızın değişmiş olması ya da katarakt gibi cerrahi müdahale gerektiren durumların tedavisi ihmal edilmemelidir.
Evinizi Daha Güvenli Hale Getirin
Ülkemizde yapılan çalışmalar yaşlı bireylerde düşme sıklığının %35,6-62,0 arasında olduğunu göstermiştir. Bu durumun yaşanmasına sebep olan bireysel faktörlerin arasında ilerlemiş yaş, baş dönmesi, nörolojik hastalıklar, kas gücünün azalması, denge sorunları, eklem hastalıkları sayılabilir. Bir de bunların yanı sıra çevresel risk faktörleri vardır. Özelikle ikamet edilen evin ve yaşanılan çevrenin koşulları, düşmeye yol açabilir.
Islak zeminler, ev içindeki engeller, kapı eşiği, yetersiz aydınlatma, tutunma yerlerinin azlığı gibi tasarım problemleri iyileştirilerek ev içi kazalar önlenebilir.
Ev içinde takılıp kaymanıza, düşmenize neden olabilecek şeyleri aile bireylerinizden biriyle birlikte kontrol edin. Zeminde su birikintisi oluşturabilecek yerler, kilimler, eşik, yürüme yolunda yer alan eşyalar, aşırı eşya kullanımı, dengesiz mobilyalar ve zayıf aydınlatma düşmeye neden olabilir.
Islak zeminlerin kuru tutulmasına ve diğer alanlarda yer alan döşemelerin kaygan olmamasına özen gösterin. Evin içinde engel yaratabilecek tüm eşyaları kaldırın. Duş ve tuvalet çevresine tutunma barları monte ettirin. Kayma riski olan halı ve kilimleri değiştirin ya da kaymaz taban eklentisi ile kullanın. Ev içindeki kapı eşikleri yüksekse tamamen kaldırın. Takılıp düşmenize yol açabilecek açıkta kalan kablolar için kablo kanalı yaptırın. Loş ve yetersiz aydınlatmaları daha güçlü ampullerle değiştirin.
Terlik ve ayakkabılarınızı gözden geçirin. Eskimiş ve taban özelliğini yitirmiş ayakkabıları yenileriyle değiştirin. Ev içinde kullandığınız terlik ve dışarıda kullandığınız ayakkabıların tabanının kaymaması gerekir. Poliüretan taban ve eva taban, kauçuk tabana kıyasla kaymaya daha dirençlidir.
Hareketsiz Bir Yaşam Tarzı Eklem Sağlığını Nasıl Etkiliyor? Sorusunu ele aldığımız içeriğimize bağlantı üzerinden ulaşabilirsiniz.
Kaynaklar:
Yaşlılarda Çoklu İlaç Kullanımı ve Düşmeler https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/610440
https://health.gov/myhealthfinder/topics/everyday-healthy-living/safety/lower-your-risk-falling
